Orzechy stanowią ważny element diety człowieka. Są smaczne, chrupiące i zawierają wartościowe składniki odżywcze. Orzechy pistacjowe zawierają 67% tłuszczu, 13% białka i 20% węglowodanów. Oprócz witaminy C oraz witamin z grupy B, zawierają luteinę, żelazo, wapń, magnez, cynk, mangan, potas i fosfor. Pistacje pomagają w regulacji poziomu cukru i ciśnienia krwi, mają korzystny wpływ na wzrok i przyspieszają procesy metaboliczne. Orzeszki pistacjowe, zanim były powszechnie znane, cieszyły podniebienie wybrańców i były nazywane królewskim przysmakiem. Orzeszki pistacjowe – jak rosną? W jakim kraju rosną pistacje? Z czego wynika ich wysoka cena? Tego dowiecie się czytając poniższy artykuł.
Zobacz: Co sadzić w lutym? Kalendarz ogrodnika
Jak rosną pistacje?
Zapraszamy na analizę jak rosną pistacje. Uprawa pistacji wymaga założenia sadów o dużym obszarze. Owocowanie drzew pistacjowych rozpoczyna się dopiero po 7 latach od zasadzenia. Opłacalne i duże plony osiągane są dopiero po 20 latach. Pistacje to rośliny dwupienne, czyli wyróżniamy osobniki żeńskie i męskie. Oprócz drzew wydających owoce, czyli żeńskich, należy posadzić również osobniki męskie. Jedno drzewo nie wystarczy więc do zapylenia i wytworzenia owocu. Zazwyczaj na jedno drzewo męskie przypada 8 żeńskich. Drzewa pistacjowe żyją od dwustu do trzystu lat, ale owocują naprzemiennie – jednego roku zbiory są obfite, a drugiego słabe. Sad pistacjowy to inwestycja kosztowna i obliczona na całe dziesięciolecia.
Owoce pistacji rosną na drzewie w formie dużych gron. Pistacje to małe orzeszki pokryte grubą łupiną. Zbiera się je, gdy łupina zaczyna pękać, co świadczy o ich dojrzałości. Orzeszki początkowo są w odcieniu kości słoniowej, a z czasem nabierają koloru zielonego. Proces zbierania pistacji odbywa się obecnie maszynowo, zmniejszając ryzyko ich uszkodzeń. Drzewa wymagają częstego przycinania, więc praca rąk jest również niezbędna. Pistacje nie dojrzewają równomiernie, więc zbiór wyłącznie dojrzałych okazów nie jest możliwy. W związku z tym pistacje wymagają starannego sortowania. Otworzone praży się i sprzedaje jako samodzielne przekąski. Pozostała część wędruje do przetwórstwa, gdzie wytwarza się np. olej pistacjowy. Każdy, kto chociaż raz jadł pistacje ze sklepu wie, że zdarzają się błędy w sortowaniu i niektóre orzeszki w paczce czy woreczku będą zamknięte. Trzeba wtedy sięgnąć po dziadka do orzechów i samodzielnie je rozłupać.
Zobacz: Co sadzić w sierpniu? Kalendarz ogrodnika
Gdzie rosną pistacje?
Wiemy już jak rosną orzechy pistacjowe, pora przyjrzeć się gdzie rosną pistacje. Drzewo pistacjowe nie ma dużych wymagań glebowych. Jednak konieczny jest odpowiedni klimat. Drzewa te dobrze znoszą suszę, a źle duże opady. Uprawa pistacji możliwa jest na wszystkich obszarach o klimacie podzwrotnikowym.
Największe uprawy pistacji występują w Iranie – pozyskuje się tam 550 tysięcy ton orzeszków rocznie, a więc niemal połowę całej światowej produkcji. Inne kraje, gdzie rosną pistacje uprawiane na skalę masową, to Stany Zjednoczone, Syria, Turcja i Chiny. Sady pistacjowe znajdziemy również w południowej Europie np. w Grecji (głównie na wyspie Eginie, słynącej zresztą z upraw pistacji oraz w rejonie miasta Saloniki).

Czy w Polsce rosną pistacje?
Wyjaśniliśmy w jakim kraju rosną pistacje, ale czy w Polsce też jest to możliwe? Niestety, z powodu dużych opadów, uprawa pistacji w Polsce nie jest realna.
Ile kosztuje 1 kg pistacji?
Na polskim rynku można zakupić pistacje nie tylko w oryginalnej formie, lecz także łuskane, solone i prażone. Niestety nie jest to przyjemność na każdą kieszeń. Kilogram pistacji może kosztować nawet ponad 100 złotych.
Z czego wynika tak wysoka cena? Wpływ na to mają ograniczone miejsca, gdzie rosną pistacje oraz polityczne zawirowania. Stany Zjednoczone nałożyły sankcje gospodarcze na Iran, co powoduje trudności dla światowego rynku pistacji. Problemy z importem orzeszków pistacjowych z Iranu przyczyniają się do utrzymywania się wysokiego poziomu cen, do częstych zmian cenowych i zaburzeń w funkcjonowaniu całego łańcucha dostaw. Na wysoką cenę ma wpływ również to, jak rosną pistacje, konkretnie czas oczekiwania na dojrzałe i obfite plony oraz nieregularność plonów – jednego roku duże, drugiego niewielkie.
W jakim kraju są tanie pistacje?
Unikalny smak pistacji uwielbiają smakosze z całego świata, jednakże pistacje są drogie praktycznie na całym świecie, chociaż istnieje jeden wyjątek. W Iranie na prawie każdym bazarze miłośnicy orzechów pistacjowych mogą kupić je najtaniej.
Zobacz: Kiedy zbierać pędy sosny? Na nalewki i syropy